Uvod: Od kriptovaluta do svemirskih istraživanja
Jed Mekaleb, poznat kao osnivač Mt. Gox berze i suosnivač Ripple-a, sada usmerava svoju pažnju i bogatstvo ka svemiru. Njegova kompanija Vast planira da izgradi prvu komercijalnu svemirsku stanicu pod nazivom Haven-1, sa ciljem da zameni Međunarodnu svemirsku stanicu (ISS) koju NASA planira da povuče iz upotrebe do 2030. godine.
Vast i projekat Haven-1
Kompanija Vast, osnovana 2021. godine, ima ambiciozan cilj da razvije veštačku gravitaciju u svemiru kako bi omogućila duže boravke astronauta. Haven-1 je prva faza ovog plana i predviđa se da će biti lansirana u orbitu do maja 2026. godine.
Karakteristike Haven-1 stanice
- Dimenzije: Dužina oko 10 metara i širina 4,4 metra, prilagođena za lansiranje pomoću SpaceX Falcon 9 rakete.
- Prostor: Obezbeđuje oko 45 kubnih metara habitabilnog prostora, što je približno dvostruko više od prosečnog kamp prikolice.
- Sadržaji: Privatne spavaće kabine, veliki prozor, drveni paneli i sto za četiri osobe.
Izgradnja Haven-1 je u toku, a lansiranje je planirano za maj 2026. godine, što predstavlja pomeranje u odnosu na prvobitno planirani datum u avgustu ove godine.
Finansiranje i izazovi
Mekaleb finansira projekat sopstvenim sredstvima, bez spoljnih investitora ili partnera. Ovaj poduhvat nosi značajne finansijske rizike, ali Mekaleb veruje u potencijal komercijalnih svemirskih stanica i širenje ljudske prisutnosti u svemiru.
Tehnički izazovi
- Sistemi za održavanje života: Razvoj efikasnih sistema za reciklažu vode i vazduha je ključan za duže misije.
- Veštačka gravitacija: Vast planira da razvije sisteme veštačke gravitacije kako bi smanjio negativne efekte mikrogravitacije na ljudsko telo tokom dužih boravaka u svemiru.
Budući planovi i konkurencija
Ako lansiranje Haven-1 bude uspešno, Vast planira izgradnju veće stanice Haven-2 do 2028. godine, koja bi služila kao zamena za ISS. Kompanija se suočava sa konkurencijom drugih privatnih firmi koje takođe razvijaju komercijalne svemirske stanice, ali Vast se izdvaja po bliskoj saradnji sa SpaceX-om i inovativnim pristupom.
Zaključak: Vizija budućnosti komercijalnog svemira
Mekalebov prelazak iz sveta kriptovaluta u svemirska istraživanja pokazuje njegovu vizionarsku prirodu i spremnost da preuzme rizike radi pomeranja granica mogućeg. Ako Vast uspe u svojim planovima, to bi moglo označiti početak nove ere komercijalnog prisustva u svemiru i otvoriti vrata za dalje inovacije i istraživanja.
